علامت های نگارشی فارسی چهارم انواع جمله فارسی چهارم سیداحمدرضا تقوی کیا فارسی چهارم دبستان درسنامه

♡#سیداحمدرضاتقوی کیا♡:

🚩✏🚩✏🚩✏🚩

#قواعد_فارسی_علائم_نگارشی

#علامت_های_سجاوندی

 نقطه ( . ): نقطه علامت وقف وسکوت بزرگ در خواندن رانشان می دهدونشانه ی تمام شدن جمله است

نقطه-ویرگول ( ؛ علامت وقف یادرنگی است بیشترازویرگول وکمتر از نقطه

دونقطه ( : ) : موارد استفاده از این علامت به شرح زیر است.:

الف) پیش از نقل قول ووقتی که کسی حرف می زند مانند علی گفت: او یک سال بزرگترازمن است

ویرگول : ویرگول یعنی درنگ نما وبرای جداکردن جمله ها واسم هاو...می آید

علامت سؤال ( ؟ ) : الف) درپایان جمله های پرسشی می آید مثال:آیا حسین خانه است

علامت تعجب ( ! ) : این علامت درپایان جمله های  تعجبی وجمله های عاطفی می آید مانند:افسوس/ای کاش/واقعا

بقیه را با کلیک روی ادامه مطلب بخوانید : اینجا :

تشبیه :

تشبیه ، یعنی شبیه کردن چیزی به چیزدیگر. . هر تشبیه چهار رکن دارد :

1)     مشبه : چیزی یا کسی که قصد مانند کردن آن را  داریم .

2)     مشبه به: چیزی یا کسی است که مشبه ، به آن مانند می شود .

3)      ادات تشبیه : وازه ای است که نشان دهنده پیوند شباهت است .

4)     وجه شبه :  ویزگی  یا ویزگی های مشترک میان مشبه و مشبه به است .

جان بخشی به اشیاء :گاهی نویسندگان اززبان میزونیمکت وچیزهای دیگربی جان سخن می گویند که به این کارجان بخشی به اشیاء می گویند

شخصیت بخشی به اشیاء:نویسندگان اززبان گنجشک ها وچمن و.... سخن می گویند که به این کارشخصیت بخشی به اشیاء می گویند

 انواع شعر فارسی :

1-مثنوی: مثنوی شعری است که هردو مصراع تمام ابیاتش به طور جداگانه دارای قافیه ی مستقل می باشد.

2- رباعی: عبارت از دو بیت شعر است که باید مصراع اول، دوّم و چهارم آن قافیه ی یکسانی داشته باشد ولی گاهی مصراع سوم نیز با بقیه ی مصراع ها در قافیه شریک می شود.

- دوبیتی : دوبیتی مانند رباعی و در قافیه بندی با آن یکی است ولی وزن مشخصی ندارد

قصیده: شعری است که مصراع اول وتمامی مصراع های دوم هم قافیه باشند

یادت نرود که یاد تو در یاد است / آبادی دل برای تو آباد است

از یاد نبر دل حقیرم ای دوست / در این دل من همیشه یادت یاد است

چهاربیتی

غزل:شعری است که مصراع اول وتمامی مصراع های دوم هم قافیه باشند

 زاویه  ی دید:شیوه ای که نویسنده برای بیان داستان انتخاب می کند.

مخفف :مخفف یعنی کوچک کردن کلمه ها مثلا مخفف شاه شه است

مبالغه :نویسنده برای افزودن برقدرت سخن خود سخن را ازآنچه هست بزرگتر می کندکه به این کار مبالغه می گویند

منادا: وقتی کسی راصدامیزنیم مخاطب منادااست مثلا یا علی علی منادا ویا حرف ندااست

مناظره:گاهی دریک نوشته ویاشعر دوشیء زنده یا غیرزنده با یکدیگر بحث می کنند مناظره می گویند .

نهادوگزاره: هر جمله به دو بخش نهاد وگزاره تقسیم می شودگزاره توضیح نهاد است.

قافیه :کلماتی که هم وزن هستندوآهنگ یکسانی دارند راقافیه می نامند.

بیت : هردومصراع تشکیل دهنده ی یک بیت هستند

تعداد جمله: ندا و منادا را یک جمله به حساب می آوریم فعل های حاضر در جمله را می شماریم

حرف ربط :حروفی که دو جمله رابه یکدیگر وصل می کندحرف ربط نامیده می شود

ضرب المثل:جملاتی است کوتاه وپندآموزمثال هرکه بامش بیش برفش بیش تر

انواع جمله: جمله ای که خبری رامی رساند جمله ی خبری می نامند/جمله ای که پرسشی درآن وجود دارد را جمله ی پرسشی می نامند/جمله ای که درآن فرمانی بیان می شودرا جمله ی امری می نامند/جمله ای که بیانگر احساس شگفتی باشدرا جمله ی تعجبی می نامند.

قطعه:به چندبیت هموزن که مصراع های زوج آن ها هم قافیه است قطعه می گویند

متضاد: یعنی کلمات ضدهم مانندبزرگ/ کوچک کم /زیاد

مترادف: مترادف یعنی هم معنی مثال اندیشه/فکر

هم خانواده:هم خانواده یعنی باید درکلمه ها سه حرف مشترک پیاپی باشدومعنی آن هانیزبه یکدیگرنزدیک باشد.

فاعل:فاعل یعنی کسی که کارراانجام می دهد.

مفعول:را نشانه ی مفعول است وکلمه ای که پیش ازرامی آید مفعول است

فعل: فعل مهم ترین بخش گزاره است واگرفعل درجمله نباشدجمله به هم می خورد

موصوف وصفت: صفت تعریف چیزی است که کسی که صفت آن را تعریف می کندموصوف است مانند بیابان وسیع

مضاف مضاف الیه: وقتی دواسم پشت سرهم می آیندمضاف ومضاف الیه می گوییم

قید: قید کلمه ای است که چگونگی انجام یافتن فعل رانشان می دهد

┅─═ঊঈ 📚 ঊঈ═─┅

#فارسی_نوشتاری

#نگارش_نکات_دستوری

#قید_صفت_موصوف_فعل_فاعل

#مفعول_نهاد_مضاف

👈 جمله 

یک یا چند کلمه که روی هم معنی کاملی و مفهوم کاملی رو به شنونده انتقال میده 

یعنی شنونده متوجه ی منظور ما میشه 

🌸 خبری 

جمله ای که خبری به ما می دهد و پایان آن نقطه است 

🌸 پرسشی

سوالی درباره موضوعی مطرح می شود و آخر آن علامت سوال است 

🌸 امری 

درخواست یا دستور مطرح می شود و آخر آن جمله است

🌸 عاطفی

یکی از عواطف انسانی مانند خشم ناراحتی تعجب و ... و آخر آن علامت تعجب است

ا- جمله ی خبری: جمله ای است که خبری را می رساند.             

     

3- جمله ی امری: جمله ای است که انجام عملی را می خواهد.   

      مثال:کتابتان را باز کنید.

4- جمله ی عاطفی: جمله ای است که یکی از عواطف واحساسات انسانی مثل تعجّب، تأسف،

خشنودی، آرزو، دعا،خشم، نفرت و تحسین را بیان می کند.

      مثال:   چه  هوای خوبی!

انواع جمله : 

1⃣ سوالی یا پرسشی

🌸 جملاتی هستند که یا #لحن پرسشی دارند یا #کلمه ی پرسشی. 

📝 دیروز کتاب خریدی؟ 

📝 چرا صبح نیامدی؟

2⃣ خبری

🌸 جملاتی هستند که خبری را می رسانند که ممکن است درست یا غلط باشد. 

📝 دانش آموزان، آزمون دادند.

3⃣ عاطفی یا تعجبی 

🌸 جملاتی هستند که آرزوها و حسرتها را بیان می کنند و یا تعجبی هستند.

📝 به به! چه هوای خوبی!

📝 کاش امروز باران ببارد!

4⃣ امری یا دستوری

🌸 جملاتی هستند که در آنها چیزی یا کاری از کسی می خواهیم انجام دهد.

📝 لطفا ساکت باش.

📝 حرفت را بگو . 

📚

انواع جمله و راه های تشخیص تعداد جمله های یک عبارت

 انواع جمله:

1⃣جمله ی خبری:

در این جمله از وقوع کاری یا پذیرفتن حالتی خبر می دهیم .

در پایان جمله خبری باید نقطه (.) بگذاریم.

➖مانند :

امید بیمار است.

2⃣جمله ی امری :

جمله ای که در آن انجام دادن یا ندادن  کاری و پذیرفتن یا عدم پذیرفتن حالتی را طلب می کند.

در پایان جمله امری باید نقطه (.) بگذاریم .

➖مانند :

به دنبال خواهرت برو.

👈نکته:

اگر در جمله ای دستور به عدم انجام کاری باشد (فعل نهی) باز هم آن جمله را باید جمله امری به حساب آورد.

➖مانند :

این گل را نچین.  (امری منفی)

3⃣جمله ی عاطفی :

در این جمله ها یکی ازعواطف انسانی خود را از قبیل ، تعجب ، خشنودی ، تاسف ، آرزو ، خشم، دعا و ..... ) را بیان می کند.

در پایان جمله عاطفی علامت (!) میگذاریم.

➖مثال :

به به  چه هوای خوبی!

4⃣جمله ی پرسشی:

در این نوع جمله ها ، در باره ی کاری یا موضوعی  پرسشی به عمل می آید. 

در پایان جمله ی پرسشی علامت (؟) می گذاریم .

➖مانند :

آیا کتاب را خواندی؟

✅شبه جمله چیست؟

کلمه یا عبارتی که شبیه به جمله بوده و در شمارش تعداد جمله یک جمله به حساب می آید.

شبه جمله ممکن است بدون فعل و یا فعل درآن مخفی باشد.

👈شبه جمله به دو قسمت تقسیم می شود که عبارتند از:

1⃣اصوات:

به کلمه هایی می گویند که برای بیان یکی ازعواطف انسانی به کار می رود.

مثلا وقتی بیمار می گوید "آه" با همین یک کلمه همه ی درد خود را بیان می کند.

👈نکته:

مهم ترین اصوات عبارتند از :

" به به ، آه ، آفرین، دریغا، خوشا، افسوس، آخ، وای ، مرحبا”

2⃣منادا:

اسمی که مورد خطاب قرار بگیرد وغالبا بعد از نشانه ها و حروفی مانند : "ای ،یا ،آی " بیاید منادا نامیده می شود و می توان آن را یک جمله به حساب آورد .

➖مثال:

👈ای یاران بیایید تا با هم برویم .

👈ای خدا !خودت کمکم کن .

👈خدایا !متشکرم

✅روش تشخیص تعداد جمله ها :

تعداد جمله از فرمول زیر به دست می آید .

تعداد فعل های ذکر شده + تعداد فعل های حذف شده + شبه جمله

➖مثال :

👈ای مردم ! بدانید ملتی که تلاش کند و پشتکار داشته باشد هم به برخورداری می رسد و هم به موفقیت .

ای مردم (شبه جمله)  + بدانید (فعل) + تلاش کند (فعل) + داشته باشد (فعل) + می رسد (فعل) +می رسد ( فعل که حذف شده )

👈نکته:

گاهی در جمله عبارتی شبیه به فعل می آید که هرگز فعل نیست .

مانند مصدر ها ، بنابراین این گروه هرگز در شمارش، جمله محسوب نمی شوند.

👈مثال :

هنگام رفت وآمد از خیابان احتیاط کن . ( یک جمله )

کار کردن وتلاش کردن رمز موفقیت است . ( یک جمله )

👈نکته :

گاهی فعل ها به صورت مخفف می آیند. در شمارش جمله ها محسوب می شوند .

👈مثال :

من آن نی ام که تو را رها نکنم .

(من آن کسی نیستم که تو را رها نکنم )

💥انواع جمله

جمله ی خبری:  در این جمله از وقوع کاری یا پذیرفتن حالتی خبر می دهیم .      

در پایان جمله خبری باید نقطه بگذاریم.        مانند   :    امید بیمار است.

💥 جمله ی امری :  جمله ای که در آن انجام دادن یا ندادن  کاری و پذیرفتن یا عدم پذیرفتن حالتی را طلب می کند. در پایان جمله امری بایدنقطه بگذاریم .      مانند : به دنبال خواهرت بروi:

#هم_خانواده_مترادف

#دستور_زبان_فارسی

#فارسی_خوانداری

#حکایت_ضرب_المثل

#علامت_نگارشی

#فارسی_خوانداری 

💥نکته:اگر در جمله ای دستور به عدم انجام کاری باشد (فعل نهی) باز هم آن جمله را باید جمله امری به 

حساب آورد.  مانند : این گل را نچین.  امری منفی

💥 جمله ی عاطفی :  در این جمله ها یکی ازعواطف انسانی خود را ازقبیل ، تعجب ، خشنودی ، تاسف ، آرزو ، خشم، دعا و ..... )  را بیان می کند. 

مثال :   به به  چه هوای خوبی!

💥 جمله ی پرسشی: در این نوع جمله ها ، در باره ی کاری یا موضوعی  پرسشی به عمل می آید. 

در پایان جمله ی پرسشی علامت (؟) می گذاریم . مانند : آیا کتاب را خواندی؟

 💥شبه جمله 

کلمه یا عبارتی که شبیه به جمله بوده و در شمارش تعداد جمله یک جمله به حساب می آید.

شبه جمله ممکن است بدون فعل ویا فعل درآن مخفی باشد.

شبه جمله به دو قسمت تقسیم می شود که عبارتند از:

💥اصوات: به کلمه هایی می گویند که برای بیان یکی ازعواطف انسانی به کار می رود.

مثلا وقتی بیمار می گوید "آه" با همین یک کلمه همه ی درد خود را بیان می کند.

💥نکته:مهم ترین اصوات عبارتند از :

" به به،آه ، آفرین، دریغا، خوشا، افسوس، آخ، وای ، مرحبا.

 منادا: اسمی که مورد خطاب قرار بگیرد وغالبا بعد از نشانه ها وحروفی مانند :"ای ،یا ،آی " بیاید منادا نامیده می شود .ومی توان آن را یک جمله به حساب آورد . 

مثال:  ای یاران بیایید تا با هم برویم .     

ای خدا !خودت کمکم کن .           خدایا !متشکرم

💥نکته 

روش تشخیص تعداد جمله ها :

تعدادجمله ازفرمول زیربه دست می اید .

تعداد فعل های ذکر شده + تعداد فعل های حذف شده + شبه جمله 

مثال : ای مردم ! بدانیدملتی که تلاش کند وپشتکار داشته باشد هم به برخورداری می رسد وهم به موفقیت .

ای مردم  + بدانید+ تلاش کند+ داشته باشد +می رسد +می رسد (که حذف شده )

شبه جمله   +   فعل  +   فعل      +    فعل       +     فعل  +(فعل  حذف شده)

گاهی در جمله عبارتی شبیه به فعل می آید که هرگز فعل نیست .مانند مصدر ها ،بنابراین، این گروه هرگز در شمارش، جمله محسوب نمی شوند.

مثال : هنگام رفت وآمد از خیابان احتیاط کن . ( یک جمله )

کار کردن وتلاش کردن رمز موفقیت است . ( یک جمله )

💥نکته :گاهی فعل ها به صورت مخفف می آیند .درشمارش جمله ها محسوب می شوند .

مثال :من آن نی ام که تورها نکنم .(من آن کسی 

نیستم که تورارهانکنم 

💥فارسی چهارم

ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻓﺎﻋﻞ 🔷🔷 ﻓﺎﻋﻞ ﻛﺴﻲ ﺍﺳﺖ ﻳﺎ ﭼﻴﺰﻱ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﺍﻭ ﺳﺮ ﺯﺩﻩ ﺑﺎﺷﺪ . ﻳﺎ ﻓﺎﻋﻞ ﻛﻨﻨﺪﻩ ﻛﺎﺭ ﺍﺳﺖ 

.                                                

شهریار  نامه نوشت 

ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻧﻬﺎﺩ 🔷🔷 ﻧﻬﺎﺩ ﻗﺴﻤﺘﻲ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﯼ ﺁﻥ ﺧﺒﺮﻱ ﻣﻲﺩﻫﻴﻢ .

ﺗﻌﺮﻳﻒ ﮔﺰﺍﺭﻩ 🔷🔷 ﮔﺰﺍﺭﻩ ﺧﺒﺮﻱ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﯼ ﻧﻬﺎﺩ ﺩﺍﺩﻩ ﻣﻲﺷﻮﺩ .

                            

ﻃﺮﻳﻘﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻤﻮﺩﻥ ﻧﻬﺎﺩ ﻭ ﮔﺰﺍﺭﻩ ﺍﺯ ﺭﻭﻱ ﺟﻤﻼﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﺼﻮﺭﺕ ﻧﻈﻢ ﻭ ﻧﺜﺮ ﺑﻴﺎﻥ ﻣی ﺷﻮﻧﺪ

🔵🔵ﺩﺭ ﺟﻤﻼﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻧﺜﺮ ﺑﻴﺎﻥ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﺑﻪ ﺭﺍﺣﺘﻲ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﻧﻬﺎﺩ ﻭ ﮔﺰﺍﺭﻩ ﺭﺍ ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻤﻮﺩ .

ﻣﺜﺎﻝ :

.1 شهریار  (ﺑﻪ ﻣﺪﺭﺳﻪ ﻣﻲﺭﻭﺩ)

       ⬆️   👆         👆⬆️

نهاد                                   گزاره 

🔵🔵ﺟﻤﻼﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻧﻈﻢ ﻳﺎ ﺷﻌﺮ ﺑﻴﺎﻥ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻤﻮﺩﻥ ﻧﻬﺎﺩ ﻭ ﮔﺰﺍﺭﻩ ﺑﻬﺘﺮ ﺍﺳﺖ، ﺍﺑﺘﺪﺍ ﺑﻪ ﻧﺜﺮ ﯾﺎ ﻣﻌﻨﻲ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﺪﻩ ﺳﭙﺲ ﻧﻬﺎﺩ ﻭ ﮔﺰﺍﺭﻩ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ.

🔷🔷ﺷﻐﺎﻝ ﻧﮕﻮﻥﺑﺨﺖ ﺭﺍ ﺷﻴﺮ ﺧﻮﺭﺩ ← ﺷﻴﺮ ﺷﻐﺎﻝ ﻧﮕﻮﻥﺑﺨﺖ ﺭﺍ ﺧﻮﺭﺩ .

شیر (نهاد ) 

شغال نگون بخت را خورد ( گزاره )

نهاد و گزاره 🔽🔽🔽🔽

جمله از دو قسمت تشکیل می شود :

الف) نهاد :

کلمه یا گروهی از کلمه هاست که درباره ی آن خبر می دهیم ؛ یعنی «صاحب خبر» است.

ب) گزاره :

خبری است که درباه ی نهاد داده می شود.

مثال :

مؤمن (نهادد)  ، برای رهایی از گناه و نافرمانی ، بیش تر از گنجشک در قفس ، تلاش می کند.(گزاره)

نکته ها :

1 ـ گاهی نهاد ، بیش از یک کلمه است که اصطلاحا به آن ، گروه نهادی می گویند ؛ مانند :

خدمات ذوقی و هنری (گروه نهادی)  ،   نشان دهنده ی احساسات پاک و خالصانه ی ایرانیان است. (گزاره)

     

2 ـ گاهی برای دو یا سه جمله ، یک نهاد می آید ؛ یعنی نهاد در جمله ی اول می آید و برای جمله ی دوم و سوم حذف می شود ؛ مانند :

علی(نهاد) به مدرسه آمد(گزاره) و کتاب هایش را برداشت (گزاره) و به سرعت بر گشت.(گزاره)

3 ـ برای پیدا کردن نهاد ، به اول فعل ، «چه چیزی ؟» یا «چه کسی ؟»1 اضافه می کنیم و نهاد را به دست می آوریم ؛ مانند:

- انقلاب اسلامی ، پرتو امیدی را در دل مردم تاباند.

چه چیزی تاباند؟    انقلاب اسلامی   نهاد

- شهید جهان آرا ، یک حرکت امام حسینی انجام داد.

چه کسی انجام داد؟   شهید جهان آرا   نهاد

1 . : اشباه نکنید!«چه چیزی را ؟» و «چه کسی را ؟» برای پیدا کردن مفعول است و «چه چیزی ؟» و «چه کسی ؟» برای پیدا کردن نهاد.

4 ـ گزاره از اجزایی تشکیل می شود که «فعل» جزء اصلی آن است ؛ مانند :

تنهایی بهتر از هم نشین بد است.

نهاد                                 فعل

* :فعل که مهم ترین جزء جمله است در 

نثر های عادی در پایان جمله می آید ، اما در شعرها یا نثر های تاریخی ، جای مشخص ندارد ، مانند:

چو   عضوی   به   درد   (آورد)   روزگار             

مادر حسنک   زنی   (بود)   سخت   جگرآور

                                 

شکل قرار گرقتن نهاد و گزاره در جمله

1 ـ نهاد + گزاره : بنی آدم   اعضای یک پیکرند.

                        

2 ـ گزاره + نهاد : آرام جان من بود    شعر روان سعدی.

3 ـ گزاره + نهاد + گزاره : جدا شد   یکی چشمه   از کوهسار.

                                 

* : در حالت سوم ، نهاد در وسط گزاره قرار می گیرد.

✨نکات دستوری درس چهاردهم فارسی(ادب از که اموختی؟)

3- جمله ی امری: جمله ای است که انجام عملی را می خواهد.   

      مثال:کتابتان را باز کنید.

4- جمله ی عاطفی: جمله ای است که یکی از عواطف واحساسات انسانی مثل تعجّب، تأسف،

خشنودی، آرزو، دعا،خشم، نفرت و تحسین را بیان می کند.

      مثال:   چه  هوای خوبی!

انواع جمله : 

1⃣ سوالی یا پرسشی

🌸 جملاتی هستند که یا #لحن پرسشی دارند یا #کلمه ی پرسشی. 

📝 دیروز کتاب خریدی؟ 

📝 چرا صبح نیامدی؟

2⃣ خبری

🌸 جملاتی هستند که خبری را می رسانند که ممکن است درست یا غلط باشد. 

📝 دانش آموزان، آزمون دادند.

3⃣ عاطفی یا تعجبی 

🌸 جملاتی هستند که آرزوها و حسرتها را بیان می کنند و یا تعجبی هستند.

📝 به به! چه هوای خوبی!

📝 کاش امروز باران ببارد!

4⃣ امری یا دستوری

🌸 جملاتی هستند که در آنها چیزی یا کاری از کسی می خواهیم انجام دهد.

📝 لطفا ساکت باش.

📝 حرفت را بگو . 

📚

انواع جمله و راه های تشخیص تعداد جمله های یک عبارت

 انواع جمله:

1⃣جمله ی خبری:

در این جمله از وقوع کاری یا پذیرفتن حالتی خبر می دهیم .

در پایان جمله خبری باید نقطه (.) بگذاریم.

➖مانند :

امید بیمار است.

2⃣جمله ی امری :

جمله ای که در آن انجام دادن یا ندادن  کاری و پذیرفتن یا عدم پذیرفتن حالتی را طلب می کند.

در پایان جمله امری باید نقطه (.) بگذاریم .

➖مانند :

به دنبال خواهرت برو.

👈نکته:

اگر در جمله ای دستور به عدم انجام کاری باشد (فعل نهی) باز هم آن جمله را باید جمله امری به حساب آورد.

➖مانند :

این گل را نچین.  (امری منفی)

3⃣جمله ی عاطفی :

در این جمله ها یکی ازعواطف انسانی خود را از قبیل ، تعجب ، خشنودی ، تاسف ، آرزو ، خشم، دعا و ..... ) را بیان می کند.

در پایان جمله عاطفی علامت (!) میگذاریم.

➖مثال :

به به  چه هوای خوبی!

4⃣جمله ی پرسشی:

در این نوع جمله ها ، در باره ی کاری یا موضوعی  پرسشی به عمل می آید. 

در پایان جمله ی پرسشی علامت (؟) می گذاریم .

➖مانند :

آیا کتاب را خواندی؟

✅شبه جمله چیست؟

کلمه یا عبارتی که شبیه به جمله بوده و در شمارش تعداد جمله یک جمله به حساب می آید.

شبه جمله ممکن است بدون فعل و یا فعل درآن مخفی باشد.

👈شبه جمله به دو قسمت تقسیم می شود که عبارتند از:

1⃣اصوات:

به کلمه هایی می گویند که برای بیان یکی ازعواطف انسانی به کار می رود.

مثلا وقتی بیمار می گوید "آه" با همین یک کلمه همه ی درد خود را بیان می کند.

👈نکته:

مهم ترین اصوات عبارتند از :

" به به ، آه ، آفرین، دریغا، خوشا، افسوس، آخ، وای ، مرحبا”

2⃣منادا:

اسمی که مورد خطاب قرار بگیرد وغالبا بعد از نشانه ها و حروفی مانند : "ای ،یا ،آی " بیاید منادا نامیده می شود و می توان آن را یک جمله به حساب آورد .

➖مثال:

👈ای یاران بیایید تا با هم برویم .

👈ای خدا !خودت کمکم کن .

👈خدایا !متشکرم

✅روش تشخیص تعداد جمله ها :

تعداد جمله از فرمول زیر به دست می آید .

تعداد فعل های ذکر شده + تعداد فعل های حذف شده + شبه جمله

➖مثال :

👈ای مردم ! بدانید ملتی که تلاش کند و پشتکار داشته باشد هم به برخورداری می رسد و هم به موفقیت .

ای مردم (شبه جمله)  + بدانید (فعل) + تلاش کند (فعل) + داشته باشد (فعل) + می رسد (فعل) +می رسد ( فعل که حذف شده )

👈نکته:

گاهی در جمله عبارتی شبیه به فعل می آید که هرگز فعل نیست .

مانند مصدر ها ، بنابراین این گروه هرگز در شمارش، جمله محسوب نمی شوند.

👈مثال :

هنگام رفت وآمد از خیابان احتیاط کن . ( یک جمله )

کار کردن وتلاش کردن رمز موفقیت است . ( یک جمله )

👈نکته :

گاهی فعل ها به صورت مخفف می آیند. در شمارش جمله ها محسوب می شوند .

👈مثال :

من آن نی ام که تو را رها نکنم .

(من آن کسی نیستم که تو را رها نکنم )

💥انواع جمله

جمله ی خبری:  در این جمله از وقوع کاری یا پذیرفتن حالتی خبر می دهیم .      

در پایان جمله خبری باید نقطه بگذاریم.        مانند   :    امید بیمار است.

💥 جمله ی امری :  جمله ای که در آن انجام دادن یا ندادن  کاری و پذیرفتن یا عدم پذیرفتن حالتی را طلب می کند. در پایان جمله امری بایدنقطه بگذاریم .      مانند : به دنبال خواهرت برو

#قواعد_فارسی

#هم_خانواده_مترادف

#دستور_زبان_فارسی💥نکته:اگر در جمله ای دستور به عدم انجام کاری باشد (فعل نهی) باز هم آن جمله را باید جمله امری به 

حساب آورد.  مانند : این گل را نچین.  امری منفی

💥 جمله ی عاطفی :  در این جمله ها یکی ازعواطف انسانی خود را ازقبیل ، تعجب ، خشنودی ، تاسف ، آرزو ، خشم، دعا و ..... )  را بیان می کند. 

مثال :   به به  چه هوای خوبی!

💥 جمله ی پرسشی: در این نوع جمله ها ، در باره ی کاری یا موضوعی  پرسشی به عمل می آید. 

در پایان جمله ی پرسشی علامت (؟) می گذاریم . مانند : آیا کتاب را خواندی؟

 💥شبه جمله 

کلمه یا عبارتی که شبیه به جمله بوده و در شمارش تعداد جمله یک جمله به حساب می آید.

شبه جمله ممکن است بدون فعل ویا فعل درآن مخفی باشد.

شبه جمله به دو قسمت تقسیم می شود که عبارتند از:

💥اصوات: به کلمه هایی می گویند که برای بیان یکی ازعواطف انسانی به کار می رود.

مثلا وقتی بیمار می گوید "آه" با همین یک کلمه همه ی درد خود را بیان می کند.

💥نکته:مهم ترین اصوات عبارتند از :

" به به،آه ، آفرین، دریغا، خوشا، افسوس، آخ، وای ، مرحبا.

 منادا: اسمی که مورد خطاب قرار بگیرد وغالبا بعد از نشانه ها وحروفی مانند :"ای ،یا ،آی " بیاید منادا نامیده می شود .ومی توان آن را یک جمله به حساب آورد . 

مثال:  ای یاران بیایید تا با هم برویم .     

ای خدا !خودت کمکم کن .           خدایا !متشکرم

💥نکته 

روش تشخیص تعداد جمله ها :

تعدادجمله ازفرمول زیربه دست می اید .

تعداد فعل های ذکر شده + تعداد فعل های حذف شده + شبه جمله 

مثال : ای مردم ! بدانیدملتی که تلاش کند وپشتکار داشته باشد هم به برخورداری می رسد وهم به موفقیت .

ای مردم  + بدانید+ تلاش کند+ داشته باشد +می رسد +می رسد (که حذف شده )

شبه جمله   +   فعل  +   فعل      +    فعل       +     فعل  +(فعل  حذف شده)

گاهی در جمله عبارتی شبیه به فعل می آید که هرگز فعل نیست .مانند مصدر ها ،بنابراین، این گروه هرگز در شمارش، جمله محسوب نمی شوند.

مثال : هنگام رفت وآمد از خیابان احتیاط کن . ( یک جمله )

کار کردن وتلاش کردن رمز موفقیت است . ( یک جمله )

💥نکته :گاهی فعل ها به صورت مخفف می آیند .درشمارش جمله ها محسوب می شوند .

مثال :من آن نی ام که تورها نکنم .(من آن کسی 

نیستم که تورارهانکنم 

=========ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻓﺎﻋﻞ 🔷🔷 ﻓﺎﻋﻞ ﻛﺴﻲ ﺍﺳﺖ ﻳﺎ ﭼﻴﺰﻱ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﺍﻭ ﺳﺮ ﺯﺩﻩ ﺑﺎﺷﺪ . ﻳﺎ ﻓﺎﻋﻞ ﻛﻨﻨﺪﻩ ﻛﺎﺭ ﺍﺳﺖ 

.                                                

شهریار  نامه نوشت 

ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻧﻬﺎﺩ 🔷🔷 ﻧﻬﺎﺩ ﻗﺴﻤﺘﻲ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﯼ ﺁﻥ ﺧﺒﺮﻱ ﻣﻲﺩﻫﻴﻢ .

ﺗﻌﺮﻳﻒ ﮔﺰﺍﺭﻩ 🔷🔷 ﮔﺰﺍﺭﻩ ﺧﺒﺮﻱ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﯼ ﻧﻬﺎﺩ ﺩﺍﺩﻩ ﻣﻲﺷﻮﺩ .

                            

ﻃﺮﻳﻘﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻤﻮﺩﻥ ﻧﻬﺎﺩ ﻭ ﮔﺰﺍﺭﻩ ﺍﺯ ﺭﻭﻱ ﺟﻤﻼﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﺼﻮﺭﺕ ﻧﻈﻢ ﻭ ﻧﺜﺮ ﺑﻴﺎﻥ ﻣی ﺷﻮﻧﺪ

🔵🔵ﺩﺭ ﺟﻤﻼﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻧﺜﺮ ﺑﻴﺎﻥ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﺑﻪ ﺭﺍﺣﺘﻲ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﻧﻬﺎﺩ ﻭ ﮔﺰﺍﺭﻩ ﺭﺍ ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻤﻮﺩ .

ﻣﺜﺎﻝ :

.1 شهریار  (ﺑﻪ ﻣﺪﺭﺳﻪ ﻣﻲﺭﻭﺩ)

       ⬆️   👆         👆⬆️

نهاد                                   گزاره 

🔵🔵ﺟﻤﻼﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻧﻈﻢ ﻳﺎ ﺷﻌﺮ ﺑﻴﺎﻥ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻤﻮﺩﻥ ﻧﻬﺎﺩ ﻭ ﮔﺰﺍﺭﻩ ﺑﻬﺘﺮ ﺍﺳﺖ، ﺍﺑﺘﺪﺍ ﺑﻪ ﻧﺜﺮ ﯾﺎ ﻣﻌﻨﻲ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﺪﻩ ﺳﭙﺲ ﻧﻬﺎﺩ ﻭ ﮔﺰﺍﺭﻩ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ.

🔷🔷ﺷﻐﺎﻝ ﻧﮕﻮﻥﺑﺨﺖ ﺭﺍ ﺷﻴﺮ ﺧﻮﺭﺩ ← ﺷﻴﺮ ﺷﻐﺎﻝ ﻧﮕﻮﻥﺑﺨﺖ ﺭﺍ ﺧﻮﺭﺩ .

شیر (نهاد ) 

شغال نگون بخت را خورد ( گزاره )

نهاد و گزاره 🔽🔽🔽🔽

جمله از دو قسمت تشکیل می شود :

الف) نهاد :

کلمه یا گروهی از کلمه هاست که درباره ی آن خبر می دهیم ؛ یعنی «صاحب خبر» است.

ب) گزاره :

خبری است که درباه ی نهاد داده می شود.

مثال :

مؤمن (نهادد)  ، برای رهایی از گناه و نافرمانی ، بیش تر از گنجشک در قفس ، تلاش می کند.(گزاره)

نکته ها :

1 ـ گاهی نهاد ، بیش از یک کلمه است که اصطلاحا به آن ، گروه نهادی می گویند ؛ مانند :

خدمات ذوقی و هنری (گروه نهادی)  ،   نشان دهنده ی احساسات پاک و خالصانه ی ایرانیان است. (گزاره)

2 ـ گاهی برای دو یا سه جمله ، یک نهاد می آید ؛ یعنی نهاد در جمله ی اول می آید و برای جمله ی دوم و سوم حذف می شود ؛ مانند :

علی(نهاد) به مدرسه آمد(گزاره) و کتاب هایش را برداشت (گزاره) و به سرعت بر گشت.(گزاره)

3 ـ برای پیدا کردن نهاد ، به اول فعل ، «چه چیزی ؟» یا «چه کسی ؟»1 اضافه می کنیم و نهاد را به دست می آوریم ؛ مانند:

- انقلاب اسلامی ، پرتو امیدی را در دل مردم تاباند.

چه چیزی تاباند؟    انقلاب اسلامی   نهاد

- شهید جهان آرا ، یک حرکت امام حسینی انجام داد.

چه کسی انجام داد؟   شهید جهان آرا   نهاد

1 . : اشباه نکنید!«چه چیزی را ؟» و «چه کسی را ؟» برای پیدا کردن مفعول است و «چه چیزی ؟» و «چه کسی ؟» برای پیدا کردن نهاد.

4 ـ گزاره از اجزایی تشکیل می شود که «فعل» جزء اصلی آن است ؛ مانند :

تنهایی بهتر از هم نشین بد است.

نهاد                                 فعل

* :فعل که مهم ترین جزء جمله است در 

نثر های عادی در پایان جمله می آید ، اما در شعرها یا نثر های تاریخی ، جای مشخص ندارد ، مانند:

چو   عضوی   به   درد   (آورد)   روزگار             

مادر حسنک   زنی   (بود)   سخت   جگرآور

                                 

شکل قرار گرقتن نهاد و گزاره در جمله

1 ـ نهاد + گزاره : بنی آدم   اعضای یک پیکرند.

                        

2 ـ گزاره + نهاد : آرام جان من بود    شعر روان سعدی.

3 ـ گزاره + نهاد + گزاره : جدا شد   یکی چشمه   از کوهسار.

                                 

* : در حالت سوم ، نهاد در وسط گزاره قرار می گیرد.

#فارسی_خوانداری

#حکایت_ضرب_المثل

#علامت_نگارشی

#فارسی_خوانداری 

تعریف مفعول :به کسی یا چیزی می گویند که کاربرروی او واقع شده باشد.

مفعول بیش ترمواقع قبل از (را) می آید. 

در بعضی از جمله ها مفعول بدون حرف (را) می آید که باید کاملا دقت شود. 

مثال : شما دانش آموزان وظایف سنگینی بردوش د ارید (وظایف سنگینی ، مفعول است)

راه شناخت مفعول

چه کسی را یا چه چیزی را  +  فعل جمله   ؟ 

محمد مسواک خرید. ----- چه چیزی را خرید ؟ 

(مسواک را)---( مسواک مفعول است)

نکته : گاهی مفعول بیش از یک کلمه است . در این صورت به آن (گروه مفعولی ) می گویند.

مانند:         کتاب علوم را خواندم          

(کتاب علوم گروه  مفعول است)

#مرور_نکات_دستوری_درس_چهاردهم_فارسی

#درس_چهاردهم 

#فارسی 

#چهارم

فاعل: به کسی گفته می شود که کاری را انجام می دهد یا حالتی را می پذیرد.

مفعول: به کسی یا چیزی گفته می شود که کار بر آن انجام می شود و معمولا در جمله قبل از (را) می آید.

مثال علی تکالیفش را نوشت.

در این جمله:

علی فاعل، تکالیفش مفعول، نوشت فعل است